Badanie zostało przeprowadzone w dniach 28 maja - 30 czerwca 2019 roku, przy użyciu narzędzia Formularze Google. Miało na celu zebranie informacji na temat oprogramowania i sprzętu używanego przez polskich internautów korzystających z czytników ekranu.

Grupa badana

Ankietę wypełniło 76 osób. Nie wszyscy badani odpowiedzieli na komplet pytań. Jednak w niektórych przypadkach, na podstawie odpowiedzi ankietowanych na inne pytania, można domniemywać co mogliby zaznaczyć w tych, które pomineli. W ten sam sposób można wytłumaczyć pojawiające się drobne nieścisłości w odpowiedziach na niektóre z pytań.

Odpowiedzi na pytania

Czy używasz czytnika ekranu z powodu niepełnosprawności?

Prawie wszyscy ankietowani (94,7%) to osoby, które używające czytnika ekranu w związku ze swoją niepełnosprawnością.

Odpowiedzi na pytanie: Czy używasz czytnika ekranu z powodu niepełnosprawności?
Odpowiedź Ilość odpowiedzi Procent ogółu
Tak 72 94,7%
Nie 2 2,6%
Brak odpowiedzi 2 2,6%

W przypadku jednej z dwóch osób, które nie udzieliły odpowiedzi na to pytanie można domyślać się, że jest to też osoba z niepełnosprawnością, ponieważ na pytanie o rodzaj niepełnosprawności odpowiedziała, że jest osobą niewidomą/ociemniałą.

Rodzaj niepełnosprawności

Większość ankietowanych to osoby niewidome lub ociemniałe.

Odpowiedzi na pytanie: Rodzaj niepełnosprawności
Odpowiedź Ilość odpowiedzi Procent ogółu
Osoby niewidome/ociemniałe 63 82,9%
Osoby słabowidzące 8 10,5%
Osoby bez niepełnosprawności 2 2,6%
Brak odpowiedzi 3 3,9%

Biegłość w posługiwaniu się czytnikiem ekranu

Połowa grupy badanej określiła swój poziom posługiwania się czytnikiem ekranu jako zaawansowany.

Odpowiedzi na pytanie: Biegłość w posługiwaniu się czytnikiem ekranu
Odpowiedź Ilość odpowiedzi Procent ogółu
Poziom zaawansowany 38 50%
Poziom średniozaawansowany 31 40,8%
Poziom podstawowy 6 7,9%
Brak odpowiedzi 1 1,3%

Zarówno wśród osób niewidomych jak i niedowidzących biegłość w posługiwaniu czytnikiem jest zróżnicowana. W obu grupach występują osoby posługujące się oprogramowaniem na wszystkich trzech poziomach. Osoby bez niepełnosprawności odpowiedziały: 1 osoba - poziom podstawowy, 1 osoba - poziom średniozaawansowany

Biegłość w posługiwaniu się Internetem

Większość osób określa swój poziom posługiwania się Internetem jako zaawansowany, a tylko dwie jako podstawowy.

Odpowiedzi na pytanie: Biegłość w posługiwaniu się Internetem
Odpowiedź Ilość odpowiedzi Procent ogółu
Poziom zaawansowany 42 55,3%
Poziom średniozaawansowany 32 42,1%
Poziom podstawowyi 2 2,6%

Obie osoby, które określiły swój poziom posługiwania się Internetem jako podstawowy, także jako podstawowy określiły poziom posługiwania się czytnikiem ekranu. Obie osoby to osoby niewidome/ociemniałe.

Które z poniższych zdań najlepiej opisuje używanie przez Ciebie czytnika ekranu?

Większość ankietowanych polega wyłącznie na czytniku ekranu, zaś trzy polegają głównie na treściach wizualnych.

Odpowiedzi na pytanie: Które z poniższych zdań najlepiej opisuje używanie przez Ciebie czytnika ekranu?
Odpowiedź Ilość odpowiedzi Procent ogółu
Polegam wyłącznie na czytniku ekranu 66 86,8%
Polegam głównie na treściach wizualnych 3 3.9%
Polegam głównie na czytniku ekranu 7 9,2%

Wśród osób polegających głównie na treściach wizualnych dwie osoby to osoby bez niepełnosprawności, trzecia zaś nie odpowiedziała na pytanie o niepełnosprawność.

Czy korzystasz z monitora Braille’owskiego?

Większość osób nie używa monitorów Braille’owskich

Odpowiedzi na pytanie: Czy korzystasz z monitora Braille’owskiego?
Odpowiedź Ilość odpowiedzi Procent ogółu
Tak 16 21,1%
Nie 59 77.6%
Brak odpowiedzi 1 1,3%

Wśród osób używających monitorów Braille’owskich jedna z osób nie udzieliła odpowiedzi na pytanie o niepełnosprawność, za to na pytanie o sposób sposób używania czytnika ekranu odpowiedziała, że polega wyłącznie na czytniku ekranu. Pozostałe osoby korzystające z monitora Braille’a to osoby niewidome/ociemniałe.

Których z poniższych czytników ekranu używasz na komputerze stacjonarnym/laptopie?

Osoby ankietowane, na komputerach stacjonarnych/laptopach używały łącznie ośmiu różnych programów typu czytnik ekranu:

Wśród użytkowników programu NVDA aż dla 29 osób był to jedyny czytnik ekranu używany na komputerze. W przypadku użytkowników programu VoiceOver dla 4 osób był to jedyny używany czytnik ekranu. W przypadku użytkowników JAWSa jedynie 1 osoba używała tylko i wyłącznie tego programu. Osoba używająca programu Window-Eyes używał tylko i wyłącznie jego.

Który z poniższych programów jest Twoim podstawowym czytnikiem ekranu na komputerze stacjonarnym/laptopie?

Zdecydowana większość (blisko 75%) na pytanie podstawowy czytnik ekranu odpowiedziało NVDA.

Odpowiedzi na pytanie: Który z poniższych programów jest Twoim podstawowym czytnikiem ekranu na komputerze stacjonarnym/laptopie?
Odpowiedź Ilość odpowiedzi Procent ogółu
NVDA 56 73,7%
JAWS 10 13,2%
VoiceOver 9 11,8%
Window-Eyes 1 1,3%

Wśród użytkowników NVDA większość 39 osób (70%) używa go w połączeniu z przeglądarką Firefox a 11 (20%) wraz z przeglądarką Chrome.

Czy używasz najnowszej wersji swojego czytnika ekranu?

Większość osób używa najnowszej wersji swojego czytnika ekranu.

Odpowiedzi na pytanie: Czy używasz najnowszej wersji swojego czytnika ekranu?
Odpowiedź Ilość odpowiedzi Procent ogółu
Tak 66 86,8%
Nie 10 13,2%

Wśród osób, które używają starszej wersji swojego czytnika ekranu 6 użytkowników to użytkownicy programu JAWS (60% wszystkich użytkowników JAWS), 3 osoby to użytkownicy NVDA (około 5% wszystkich użytkowników NVDA) i 1 użytkownik Window-Eyes (jedyny użytkownik tego programu).

Z jakich przeglądarek internetowych korzystasz używając czytnika ekranu na komputerze stacjonarnym/laptopie?

Łącznie ankietowani używali 10 rodzajów przeglądarek:

Wśród użytkowników programu Chrome 2 osoby używały tylko i wyłącznie tej przeglądarki (obie w połączeniu głównie z NVDA), wśród użytkowników Firefoxa aż 14 używało tylko i wyłącznie jego (wszystkie głównie w połączeniu z NVDA). Wśród użytkowników programu safari dla 4 była to jedyna używana przeglądarka.

Gdy używasz czytnika ekranu z jakiej przeglądarki internetowej korzystasz najczęściej na komputerze stacjonarnym/laptopie?

Ponad połowa ankietowanych, jako głównej przeglądarki, używa programu Firefox.

Odpowiedzi na pytanie: Gdy używasz czytnika ekranu z jakiej przeglądarki internetowej korzystasz najczęściej na komputerze stacjonarnym/laptopie?
Odpowiedź Ilość odpowiedzi Procent ogółu
Firefox 41 53,9%
Chrome 15 19,7%
Safari 9 11,8%
Internet Explorer 11 4 5,3%
Opera 3 3,9%
Edge 1 1,3%
Microsoft Edge Dev 1 1,3%
Internet Explorer 9 lub 10 1 1,3%

W przypadku użytkowników Opery zawsze jako główny używany czytnik ekranu ankietowani wybierali NVDA. Wśród użytkowników Safari 8 osób używa programu VoiceOver, zaś jedna programu JAWS. Osoby używające programów Edge i Edge Dev (wersja developerska) używały ich w połączeniu z NVDA, zaś użytkownik Window-Eyes używał przeglądarki Internet Explorer 9 lub 10.

Jedna z osób używających programu VoiceOver zaznaczyła, że głównie używaną przez nią przeglądarką jest Firefox.

Jakiego systemu operacyjnego używasz na komputerze stacjonarnym/laptopie?

Zdecydowana większość osób używa komputera z systemem operacyjnym Windows.

Odpowiedzi na pytanie: Jakiego systemu operacyjnego używasz na komputerze stacjonarnym/laptopie?
Odpowiedź Ilość odpowiedzi Procent ogółu
Windows 67 88,2%
MacOS 7 9,2%
Windows, czasami Linux 1 1,3%
Brak odpowiedzi 1 1,3%

Siedem osób odpowiedziało, że używa komputera z systemem MacOS co wydaje się błędem gdyż w pytaniu o głównie używany czytnik ekranu, aż 9 ankietowanych zaznaczyło odpowiedź VoiceOver. Prawdopodobnie są to dwie osoby, które odpowiedziały, że używają komputera z systemem operacyjnym Windows w połączeniu z przeglądarką Safari i czytnikiem VoiceOver.

Czy używasz czytnika ekranu na urządzeniu mobilnym?

Prawie wszyscy ankietowani używają też czytnika ekranu na urządzeniach mobilnych

Odpowiedzi na pytanie: Czy używasz czytnika ekranu na urządzeniu mobilnym?
Odpowiedź Ilość odpowiedzi Procent ogółu
Tak 70 92,1%
Nie 5 6,6%
Brak odpowiedzi 1 1,3%

Osoba, która nie odpowiedziała na pytanie, w na następne pytania odpowiedziała, że używa platformy Apple iPhone, iPad lub iPod touch i czytnika VoiceOver.

Wśród ankietowanych, którzy odpowiedzieli na pytanie "Nie" w następnych pytaniach padły m.in. odpowiedzi:

Która z poniższych platform jest podstawową na Twoim urządzeniu mobilnym?

Większość ankietowanych używa urządzeń firmy Apple.

Która z poniższych platform jest podstawową na Twoim urządzeniu mobilnym?
Odpowiedź Ilość odpowiedzi Procent ogółu
Apple iPhone, iPad lub iPod touch 51 67,1%
Android 20 26,3%
Symbian 3 3,9%
Nie ma smartphona 1 1,3%
Brak odpowiedzi 1 1,3%

Jedna z osób, które wybrały opcje Android, w odpowiedzi na pytanie o głównie używany czytnik na urządzeniu mobilnym odpowiedziała VoicOver. Wśród osób, które podały, że korzystają z urządzeń mobilnych firmy Apple, trzy jako główny czytnik dpowiedziało: TalkBack dla Androida.

Których z poniższych czytników ekranu używasz na urządzeniu mobilnym?

Ankietowani korzystali z 6 programów:

Z którego z poniższych czytników ekranu korzystasz na urządzeniu mobilnym najczęściej?

Większość osób głównie korzysta z czytnika VoicOver

Z którego z poniższych czytników ekranu korzystasz na urządzeniu mobilnym najczęściej?
Odpowiedź Ilość odpowiedzi Procent ogółu
VoiceOver 49 64,5%
TalkBack dla Androida 20 26,3%
Voice Assistant 2 2,6%
Nuance Talks 2 2,6%
Nie korzysta z interneu w smartphonie 2 2,6%
Mobile Accessibility dla Androida 1 1,3%
Brak odpowiedzi 1 1,3%

Osoba która odpowiedziała Mobile Accessibility dla Androida nie zaznaczyła tego programu w pytaniu dotyczącym wszystkich czytników ekranu używanych na urządzeniach mobilnych.

Gdy używasz czytnika ekranu z jakiej przeglądarki internetowej korzystasz na urządzeniu mobilnym?

Gdy używasz czytnika ekranu z jakiej przeglądarki internetowej korzystasz najczęściej na urządzeniu mobilnym?

Większość ankietowanych używa przeglądarki Safari

Gdy używasz czytnika ekranu z jakiej przeglądarki internetowej korzystasz najczęściej na urządzeniu mobilnym?
Odpowiedź Ilość odpowiedzi Procent ogółu
Safari 50 65,8%
Chrome 16 21,1%
Samsung Browser 2 2,6%
Firefox 1 1,36%
Opera 1 1,3%
Nie ma smartphona, lub nie korzysta z internetu w smartphonie 3 3,9%
Brak odpowiedzi 3 3,9%

Safari jest wiodącą przeglądarką wśród osób uzywających urządzeń mobilnych firmy Apple, zaś wśród użytkowników urządzeń z systemem Android najczęściej używana przegladarka jest Goole Chrome

Podsumowanie

Na podstawie odpowiedzi ankietowanych wyraźnie widać, że najczęśćiej korzystają z komputerów z systemem operacyjnym Windows, używając przy tym czytnika ekranu NVDA. Jako przeglądarki internetowej najwięcej osób używa programu Firefox.

W przypadku urządzeń mobilnych dominują produkty firmy Apple, z czytnikiem ekranu VoiceOver i przeglądarka Safari.